به گزارش نبض وطن، بیمه برای برخی از افراد در دفترچههای خدمات درمانی خلاصه میشود. بسیاری از افراد نیز بیمه را فقط بهعنوان ابزاری برای جلوگیری از خسارت میشناسند؛ بیمه آتشسوزی، بیمه حوادث و بیمه شخص ثالث. تا چند سال پیش شناختهشدهترین انواع بیمه در بین مردم همین موارد محدود بوده است. آن هم در حالی که بیمه در کنار بورس و بانک به عنوان یکی از نهادهای واسطهگری مالی در ساختار اقتصادی کشورها عمل میکند.
در واقع یکی از کارکردهای اساسی صنعت بیمه، واسطهگری مالی از مسیر انتقال ریسک و پرداخت خسارت است. در هر بازار مالی، سه عامل اساسی وجود دارد؛ سرمایه کوتاهمدت، سرمایه بلندمدت و اطمینان. سرمایههای کوتاهمدت در بازار خاص خود یعنی بازار پول معامله میشوند.
بانکها و مؤسسههای مالی و اعتباری اجزای بازار پول هستند. سرمایههای بلندمدت در بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار معامله میشوند. بازار پول و سرمایه نیاز به عامل سومی به نام اطمینان دارند تا بتوانند به فعالیتهای خود ادامه دهند.
اطمینان، جزء سوم بازارهای مالی است که در صنعت بیمه ارائه میشود. بنابراین صنعت بیمه رکن اساسی مدیریت ریسک در بازارهای مالی است. در نتیجه میتوان گفت بیمه، هزینهای است که برای محافظت در برابر عدم اطمینان پرداخت میکنیم و از این جهت، بیمه میتواند بر متغیرهای اقتصاد کلان تأثیرگذار باشد.
محصولات متنوع صنعت بیمه
امروزه محصولات شرکتهای بیمه بسیار گسترده و متنوع شدهاند، اما بهطور کلی میتوان محصولات بیمهای را به دو گروه بیمه زندگی و بیمه غیرزندگی تقسیم کرد. بیمه زندگی در شکل کلی خود به معنی تضمین پرداخت یک مبلغ معین به یک ذینفع به دلیل مرگ بیمهشده یا پرداخت به بیمهشدگانی است که بیشتر از یک سن معین به زندگی ادامه میدهند.
بیمه زندگی یا بیمه عمر نوعی بیمه است که در آن بیمهگر متعهد میشود مبلغ معینی به صورت سرمایه یا مستمری به بیمهگذار یا ذینفعانی که او تعیین کرده پرداخت کند و بیمهگذار میتواند بر حسب شرایط دریافت مزایای بیمه زندگی یعنی حیات یا فوت بیمهشده، نحوه دریافت مزایا یعنی یکجا یا مستمری، زمان دریافت مزایا و شیوه پرداخت حق ییمه، هر نوع بیمهای را که پاسخگوی نیازهایش باشد، خریداری کند.
بیمههای زندگی به دو صورت انفرادی و گروهی صادر شده و بیمهشدگان را تحت پوشش قرار میدهند. رایجترین بیمهنامه انفرادی در این رشته، بیمهنامه عمر یا زندگی و پسانداز است.
سایر رشتههای بیمه به جز بیمههای زندگی یا عمر با عنوان بیمههای غیرزندگی شناخته میشوند. این مجموعه شامل بیمه آتشسوزی، بیمه باربری، بیمه حوادث، بیمه خودرو، درمان، بیمه اعتبار و مانند آن است.
عملکرد دولت در بهبود ضریب نفوذ بیمه
ضریب نفوذ بیمه شاخصی برای بررسی عملکرد صنعت بیمه است. با استفاده از این شاخص میتوان روند صنعت بیمه در یک کشور و همچنین وضعیت صنعت بیمه را در مقایسه با کل اقتصاد مورد بررسی قرار داد.
ضریب نفوذ بیمه، نسبت حق بیمههای تولید شده به تولید ناخالص داخلی را اندازهگیری میکند و نشان میدهد چه سهمی از تولید ناخالص داخلی، صرف پرداخت حق بیمه شده است. منظور از حق بیمه تولید شده، بیمهنامههایی است که در دوره گزارش توسط مؤسسههای بیمه صادر شدهاند. مبالغ حق بیمههای غیرزندگی بر مبنای حق بیمه صادره و در بیمههای زندگی بر مبنای حق بیمههای دریافتی لحاظ میشود.
آمارهای منتشر شده توسط بیمه مرکزی نشاندهنده رونق صنعت بیمه در فاصله سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ است. بر این اساس، تعداد بیمهنامههای صادر شده در این مدت رشد ۴۷ درصدی داشته و از حدود ۴۳ میلیون فقره به بیش از ۶۳ میلیون فقره رسیده است.
علاوه بر این، در دولت یازدهم و دوازدهم تا پایان سال ۱۳۹۸ ضریب نفوذ بیمه نیز از ۱.۷۳ درصد به ۲.۵۲ درصد افزایش یافته است. این موضوع به معنای استفاده بیشتر از ظرفیتهای بیمه و گسترش محصولات و خدمات جدید این صنعت است که میتواند فرصتهای سرمایهگذاری جدیدی را برای اقتصاد ایران به همراه آورد.
رشد اقتصادی یکی از اهداف مورد توجه دولتهاست. یکی از الزامات رشد اقتصادی، تأمین سرمایه است و مؤسسههای بیمه یکی از نهادهای مالی هستند که میتوانند در تأمین سرمایه برای رشد اقتصادی دخیل باشند. مؤسسههای بیمه نه تنها در تأمین امنیت اقتصادی سرمایه مؤثر هستند؛ بلکه با ایجاد منابع مالی در فواصل زمانی دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت، از مسیر انباشت سرمایه پیشنیاز رشد اقتصادی را فراهم میکنند.