به گزارش نبض وطن، کارخانجات صنعتی بخش مهمی از اقتصاد هر کشور را تشکیل می‌دهد. هرچند در بازار درهم‌تنیده اقتصاد جهانی خودکفایی کامل صنعتی و تجاری غیرممکن است، اما کشورهای مختلف در رقابتی بی‌پایان می‌کوشند سهم بیشتری از بازار تولیدات صنعتی جهان را تصاحب کنند. اما پس از چند دهه از فعالیت کارخانجات صنعتی مشخص شد این صنایع به همان اندازه که برای اقتصاد ملت‌ها مفید و کارآمد هستند، زیان‌هایی را نیز برای محیط زیست انسان‌ها و جانواران به همراه دارند.
با گذشت زمان مشخص شد فعالیت لجام گسیخته صنایع به مرگ گونه‌های مختلف زیستی، افزایش گرمای زمین و نازک شدن لایه ازن منجر شده و باید چاره‌ای برای مقابله با آن اندیشیده شود. با تنگ‌تر شدن حلقه تدابیر زیست‌محیطی صنایع، حساسیت اجتماعی نیز نسبت به آلایندگی آن‌ها افزایش یافت و فعالیت عاری از آلودگی صنایع به یک مطالبه عمومی تبدیل شد.
کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبود و مسئولان را به فکر اتخاذ تدابیری برای فعالیت نظام‌مند صنایع انداخت. در این میان فعالیت صنایع مادر نظیر ذوب‌آهن، بیش از دیگر کارخانجات زیر ذره‌بین قرار گرفت و حساسیت‌ها درخصوص آن‌ها افزایش یافت. از مدیران این صنایع خواسته شد همان اندازه که افزایش تولید و ارزآوری را وجه همت خود دارند به رعایت قوانین زیست‌محیطی نیز پایبند باشند، اخیرا اخباری درباره آلایندگی کارخانه ذوب‌آهن و تشکیل پرونده قضایی منجر به صدور کیفرخواست در این زمینه منتشر شد.
چرا پیش از این به آلایندگی توجه نمی‌شد؟
منصور یزدی‌زاده، مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن با بیان اینکه مسئولان این کارخانه توجه ویژه‌ای به مسایل زیست‌محیطی دارند، می‌گوید: آلایندگی در ذات صنعت فولاد نهفته است و قطعا هیچکس این مسئله را نفی نمی‌کند، اما مسئله مهم برنامه‌ریزی برای مهار و کاهش آلودگی‌های این صنعت است.
وی می‌افزاید: در نقاط مختلف جهان، فعالیت صنایع فولاد با چالش آلایندگی مواجه است، حتی در کشورهای اروپایی هم هرچند استانداردهای آلایندگی بسیار مورد توجه است، اما باز هم اندازه‌گیری میزان غباری کــه از دودکش کارخانجات فولادسازی خارج می‌شود نشان می‌دهد این مشکل وجود دارد.
مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن ادامه می‌دهد: با توجه به کمبود زمین در اروپا و مواجه بودن با تراکم بالا، طبیعتا استانداردهای آنجا در خصوص آلایندگی متفاوت است، البته این مسئله بدان معنی نیست که چون در ایران زمین زیادی در اختیار داریم نباید خود را با استانداردهای زیست‌محیطی منطبق کنیم.
یزدی‌زاده تصریح می‌کند: کارخانه ذوب‌آهن از چندین سال پیش با مشکل قطع فیلتراسیون‌ها مواجه است و چنانچه همه فیلتراسیون‌هایی کــه در شرکت وجود دارد از مدار خارج شود، مردم شهرهای همجوار متوجه خواهند شد معنای آلودگــی چیست!
وی اضافه‌می کند: فعالیت صنایع در هر منطقه در کنار رشد و توسعه، مشکلاتی و چالش‌هایی را نیز به همراه خواهد داشت که یکی از مهمترین آن‌ها ذات آلایندگی صنایع است، اما نکته مهم کنترل آلایندگی‌ها است کــه شرکت سهامی ذوب‌آهن در این زمینه اقدامات گسترده‌ای انجام داده است.
مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن با بیان اینکه دود ســفیدرنگی کــه از کانورتور خارج می‌شود و مردم آن را مشاهده می‌کنند بخار است، می‌گوید: آلایندگــی در کانورتور بخش فولادسازی وجود دارد کــه رقــم آن از سه هزار و ۷۰۰ میلی‌گرم به ازای نرمال مترمکعب بــه زیر ۲۰۰ میلی‌گرم به ازای نرمال متر مکعب رسیده است و وضعیت کنونی آن با گذشته قابل مقایسه نیست و این مسئله نشان‌دهند نگاه ویژه ذوب‌آهن به قواعد زیسـت‌محیطی است که تاکنون بالغ بر ۴۰۰ میلیارد تومان در این زمینه هزینه شده است.
یزدی‌زاده با بیان اینکه مهار آلودگی در کارخانه ذوب آهن در دست اجرا است، تأکید می‌کند: بر روی مهار آلودگی کارخانه متمرکز شده‌ایم، اما متأسفانه در بعضی مواقع درباره اقدامات کارخانه برای کاهش آلایندگی‌ها قضاوت‌های اشتباهی می‌شود.
وی اظهار می‌کند: مدتها است واحد کک‌سازی در کارخانه ذوب‌آهن مشغول فعالیت است و در طول این مدت نیز آلودگی ایجاد می‌کرده، اما مشکلی نداشته، حال در یکسال گذشته همه توجه‌ها به برطرف کردن این آلودگی معطوف شده و برخی افراد با پرونده‌سازی و ایجاد مشکل خواستار رفع این مشکل قدیمی هستند.
مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن با بیان اینکه اکنون جای طرح این سوال است که آیا در ۱۰ سال اخیر مشکل زیست‌محیطی در واحد کک‌سازی وجود نداشته است؟ تصریح می‌کند: در پاسخ باید بگوییم که مشکل آلایندگی و دود منتشر شده در این سال‌ها وجود داشته و حتی وضعیت وخیم‌تری نسبت به امروز داشته، اما در شرایط فعلی با توجه به وظیفه اجتماعی خود درباره کنترل آلایندگی‌ها نه‌تنها شعار ندادیم، بلکه اقدامات عملی را در این زمینه آغاز کردیم و تا پایان شهریور امسال درهای جدید برای سلول‌های باتری واحد کک‌سازی نصب می‌شود.
بومی‌سازی تولید سلول‌های باتری کک‌سازی
یزدی‌زاده می‌افزاید: مردم باید به این نکته توجه داشته باشند که در حال حاضر واردات قطعات صنعتی به دلیل تحریم امکان پذیر نبوده و بسیاری از کشورهای خارجی از فروش قطعاتی کــه جنبــه کاربرد دوگانه دارند امتاع می‌کنند.
وی می‌گوید: از جمله قطعاتی که در حال حاضر در اختیار کارخانه ذوب‌آهن قرار نمی‌گیرد، درهای سلول‌های باتری کک‌سازی است که نیاز به تعویض دارد و متأسفانه هیچ یک از کشورهای تولیدکننده، این قطعات را به ایران نمی‌فروشد.
مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن یادآور می‌شود: البته تحریم‌ها جلوی اقدامات جهادی در کارخانه ذوب‌آهن را نگرفته و خوشبختانه در مدت زمانی کمتر از یک سال موفق شدیم این درها را طراحی کنیم و انتظار می‌رود بتوانیم تا پایان شهریورماه بخش عمده‌ای از آن‌ها را تعویض کنیم.
یزدی‌زاده اضافه می‌کند: پــروژه PCI به علت تحریم با مشکلات متعددی روبه رو بوده، اما با چنگ و دندان در تلاش هستیم با تکیه بر توان داخلی این پروژه را به پایان برسانیم.
آلودگی خودروها بیشتر از ذوب‌آهن است
وی ادامه می‌دهد: آمریکا و اروپا به عنوان تولیدکنندگان بهترین فیلتراسیون‌هــای دنیا به‌دلیل تحریم با ایران همکاری نمی‌کنند، اما این مسئله به معنای نا امیدی و بی‌تفاوتی نیست، زیرا وقتی قصد داشته باشیم پای آرمان‌های نظام بایستیم باید هزینه ایستادگی و مقاومت را پرداخت کنیم.
مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن اظهار می‌کند: اگر انعکاس حقایق بــه درستی از سوی رسانه‌ها صورت گیرد مردم منطقه نیز متوجه خواهند شد که این کارخانه به مسایل زیست محیطی بی‌تفاوت نیست.
وی با بیان اینکه آلودگی خودروهای عبوری از شهرستان لنجان با آلایندگی ذوب آهن قابل مقایسه نیست، اضافه می‌کند: خودروهای سبک و کامیون‌هایی که به صورت ترانزیت از مسیرهای شهرستان لنجان عبور می‌کنند، مقدار قابل‌توجهی آلودگی ایجاد می‌کنند، اما تاکنون فردی به مقایسه سهم آلودگی صنعت ذوب آهن و خودروهای عبوری از این شهرستان نپرداخته است.
حاضر نیستم گزارش آلایندگی ذوب‌آهن را منتشر کنم
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که محسن کوهکن، نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی کارخانه ذوب‌آهن، اظهار می‌کند: مسئولان قبلی این کارخانه هیچگاه اعلام نمی‌کردند چه اقداماتی در حوزه کاهش آلایندگی‌ها انجام گرفته و از طرفی در سال‌های اخیر قراردادهای مختلفی با کشورهای آلمان، چین و… منعقد شده و مدیران این مجموعه صنعتی همواره گزارهای آماری درباره اقدامات انجام شده و وضعیت آلایندگی کارخانه ذوب‌آهن ارایه می‌کردند، اما از حدود یکسال پیش حتی یک گزارش مستند و جامع از سوی کارخانه ذوب‌آهن در حوزه کاهش آلایندگی‌ها ارایه نشده است به همین دلیل از اواسط سال گذشته به صورت علنی و از طریق دستگاه قضایی به مباحث آلایندگی ذوب آهن ورود پیدا کردیم.
وی با بیان اینکه تنها سازمانی که صلاحیت دارد درباره وضعیت زیست‌محیطی کارخانجات اظهارنظر کند سازمان محیط‌زیست است، تصریح می‌کند: من با همه وجود بسیاری از حواشی را قبول می‌کنم، اما حاضر به انتشار گزارشی که از سوی سازمان محیط‌زیست کشور و معاون رییس‌جمهور درباره وضعیت زیست‌محیطی کارخانه ذوب‌آهن به بنده ارایه شده نیستم، زیرا انتشار این گزارش باعث افزایش نگرانی‌های مردم شهرستان خواهد شد.
نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: در سنوات گذشته هرگاه گزارشی درخصوص آلایندگی کارخانه ذوب‌آهن از سوی محیط‌زیست ارایه می‌شد کوتاه بود، اما گزارش اخیر این سازمان که اواسط سال گذشته ارایه شد، کامل و چند صفحه‌ای بود؛ حال وقتی چنین گزارشی در اختیار قرار گرفته باید برای رفع این معضلات به درستی چاره اندیشی کرد.
کوهکن اضافه می کند: متاسفانه طرف مقابل بجای پاسخگویی و ارایه گزارشات زیست محیطی به گونه ای برخورد می‌کنند که انگار هیچ اتفاقی رخ نداده و این درحالی است که مدیران سابق کارخانه ذوب‌آهن در برابر مسایل و مشکلات زیست محیطی تسلیم بوده و گزارش مدون در خصوص اقدامات خود ارایه می‌کردند.
وی یادآور می‌شود: طرح مسئله آلایندگی خودروها از سوی مدیرعامل کارخانه ذوب‌آهن فرار به جلو به شمار می‌آید، زیرا بارها در اینباره صحبت‌های متعدد ارایه شده و این مسئله جای خود دارد.
آلایندگی کارخانه ذوب‌آهن منجر به تشکیل پرونده قضایی و صدور کیفرخواست شد
دیرزمانی از وضع قوانین زیست‌محیطی و توجه انسان به مخاطرات ناشی از آلایندگی صنایع نمی‌گذرد، اما در این مدت کوتاه دستاوردهای زیادی نصیب جامعه بشری شده و فعالیت صنایع تا حد قابل توجهی محدود شده است.
لینک کوتاه : http://www.nabzevatan.ir/?p=652
- نویسنده : حامد سلیمیان