به گزارش نبض وطن، دختران امروز مادران فردا و آینده جامعه هستند بنابراین جایگاه دختران در جامعه و فرهنگ و حضور آنان در صحنه‌های علمی، اجتماعی و سیاسی حائز اهمیت است. روز دختر با هدف گرامی داشتن مقام دختران و سرلوحه قرار دادن حضرت معصومه (س) به عنوان اسوه اخلاق، پاکدامنی، مهربانی و نجابت برای دختران این مرز و بوم نامگذاری شده است.
تاریخ روز دختر در ایران
در ایران یکم ذی‌القعده به مناسبت ولادت حضرت معصومه (س) روز دختر هم نامیده شده است.
- تاریخ دقیق روز دختر در تقویم شمسی برابر با جمعه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ است.
- تاریخ دقیق روز دختر در تقویم قمری برابر با ۱ ذی‌القعده ۱۴۴۵ است.
- تاریخ دقیق روز دختر در تقویم میلادی برابر با ۱۰ می ۲۰۲۴ است.
تاریخ روز جهانی دختر ۲۰۲۴
۱۱ اکتبر ۲۰۱۲ برای اولین بار توسط سازمان ملل متحد به عنوان روز کودکان دختر و روز جهانی دختر بچه‌ها (International Day of the Girl Child) نامیده شد که به طور کلی از آن پس این روز را به عنوان روز جهانی دختر در نظر می‌گیرند. هدف اصلی از این نامگذاری بالا بردن آگاهی است؛ در تقویم شمسی، ۱۱ اکتبر سال ۲۰۲۴ برابر با جمعه ۲۰ مهر ۱۴۰۳ است.
تاریخچه روز دختر در ایران
شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۵ به پیشنهاد فرهنگ سرای دختران سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) را به عنوان روز ملی دختران تصویب و در تقویم ملی نامگذاری کرد. هدف از این نامگذاری معرفی الگویی برجسته برای دختران مسلمان و به ویژه شیعیان است. به دنبال این مصوبه، اولین سالروز ملی روز دختر در این سال جشن گرفته شد و فرهنگ سرای دختران به عنوان دبیرخانه دائمی روز ملی دختران انتخاب شد. به مناسبت این روز، هر سال در ایران برنامه‌هایی برای گرامیداشت مقام دختران برگزار می‌شود.
دهه کرامت
دهه کرامت یازده روز ابتدایی دهه اول ماه ذی‌القعده است که همزمان با ولادت حضرت معصومه (س) در اول ذی‌القعده آغاز و با ولادت برادرشان امام رضا (ع) در ۱۱ ذی‌القعده به پایان می‌رسد. در دهه کرامت برنامه‌های جشن و شادی در ایران برگزار می‌شود.
زندگینامه حضرت معصومه (س)
حضرت معصومه (س) با نام اصلی فاطمه، دختر امام کاظم (ع) و خواهر امام رضا (ع) هستند. معصومه و کریمه اهل‌بیت (س) لقب‌های مشهور فاطمه دختر امام کاظم (ع) هستند. طبق حدیثی امام رضا (ع) از او با نام معصومه یاد کرده است. حضرت معصومه (س) به درخواست برادرش امام رضا (ع) و برای دیدار ایشان در سال ۲۰۱ ه. ق از مدینه راهی ایران شدند؛ اما در راه بیمار شدند و به درخواست اهالی قم به آن شهر رفتند و پس از ۱۷ روز درگذشتند و به خاک سپرده شدند.
جایگاه دختران در روایات
در فرهنگ اهل بیت (ع) که ریشه در وحی و کلام الهی دارد، زنان و دختران از جایگاه خاصی برخوردارند. در سخنان معصومان (ع) از دختران با واژه‌هایی چون، ریحانه (گل)، قواریر (بلورها)، و حسنه (نیکی) یاد شده است؛ که هر یک، نشان از امتیاز و ویژگی خاص طبیعی و روحی دختران دارد.
- از رسول خدا حضرت محمد (ص) نقل شده که فرموده اند:”نِعمَ الوَلَدُ البَنَاتُ مُلَطِّفَاتٌ مُجَهِّزَاتٌ مُؤمِنَاتٌ مُبَارَکاتٌ مُفَلَّیَاتٌ”؛ دختران چه فرزندان خوبی هستند؛ با لطافت و مهربان، آماده به خدمت رسانی، یار و غمخوار [اعضای خانواده]، با برکت و پاکیزه کننده [در خانواده برای پدر و مادر.]
- در روایتی دیگر از رسول خدا حضرت محمد (ص) آمده است:”اِنَّ اللّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی الاُناثِ اَرَقٌّ مِنهُ عَلَی الذُّکُورِ”؛ خداوند متعال بر دختران مهربان‌تر است تا پسران.
- در کتاب میزان الحکمه نیز از رسول خدا (ص) آمده: مَن کانتْ لَه ابنهٌ فأدّبَها وأحْسَنَ أدَبها، وعلّمَها فأحْسَنَ تعلیمَها؛ فأوسَعَ علَیها مِن نِعمِ اللّه ِ الّتی أسبَغَ علَیهِ، کانَتْ لَه مَنَعهً وسِتْرا مِن النّارِ. هر که دختری داشته باشد و خوب تربیتش کند واو را به خوبی دانش بیاموزد و از نعمت‌هایی که خداوند به او عطا کرده به وفور بهره‌مندش سازد، آن دختر، سپر و پوشش پدر در برابر آتش دوزخ خواهد بود.
- همچنین به نقل از بحارالانوار رسول خدا (ص) در جایی دیگر می‌فرمایند: مَن دَخَلَ‌السُّوقَ فاشتَری تُحْفهً فَحَمَلَها إلی عِیالِهِ کانَ کَحامِلِ صَدَقَهٍ إلی قَومٍ مَحاوِیجَ، ولْیَبدَأْ بِالاْءناثِ قَبلَ الذُّکُورِ. هر کس وارد بازار شود و هدیه ه‌ایی بخرد و آن را برای خانواده خود ببرد، همانند کسی است که برای گروهی نیازمند صدقه‌ای بَرَد و باید (دادن هدیه را) از دختران شروع کند.
- امام صادق (ع) نیز اهمیت ویژه‌ای برای مقام دختر قائل بودند و روایات متعددی از ایشان نقل شده که به دو مورد بسنده می‌کنیم. البَنونَ نَعیمٌ والبَناتُ حَسَناتٌ، واللّه‌ُ یَسألُ عَنِ النَّعیمِ ویُثیبُ علَی الحَسَناتِ. پسران نعمت‌اند و دختران حسنه، و خداوند از نعمت‌ها بازخواست می‌کند و برای حسنات پاداش می‌دهد.