به گزارش نبض وطن، زمانی که به تاریخچه فرهنگ و هنر این ایران در دوران قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی می‌اندازیم، شاهدیم که تولیدات سینمای ایران پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی به‌غیر از چند فیلم از معدود فیلم‌سازان شناخته‌شده، سینمای درخشانی نبود و موضوعاتی که دستمایه فیلم‌ها قرار می‌گرفت، اغلب موضوعات سخیف و بی‌ارزشی بود که کلیت سینما را زیر سوال می‌برد، به همین دلیل این ذهنیت پس از انقلاب وجود داشت که با شکل‌گیری حکومت اسلامی سینما دیگر جایگاهی در ایران نخواهد داشت و درِ سینماها بسته خواهد شد، اما حضرت امام (ره) بعد از ورود تاریخی خود به کشور و در آن سخنرانی باشکوه خود در بهشت زهرا (س) به اهمیت جایگاه سینمای ایران اشاره کردند.
در شرایطی که بسیاری از رهبران سیاسی در چنین موقعیتی تنها از سیاست حرف می‌زنند، امام خمینی (ره) درباره مسئله فرهنگ به‌ویژه سینما سخن گفتند که این بیانگر بینش عمیق و نگاه ویژه ایشان به حوزه فرهنگ بود که در این باره فرمودند: «ما با سینما مخالف نیستیم، ما با فحشاء مخالفیم.»
این روزها هنردوستان و مسئولان فرهنگی کشور خود را برای بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور که چهل‌ودومین سال حیات خود را طی می‌کند، آماده می‌کنند؛ رویدادی که اولین دوره آن در سال ۱۳۶۱ یعنی درست در میان بحبوحه جنگ و درست چهار سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور کار قرار گرفت و این امر نشان از اهمیت فرهنگ و هنر در تاریخ کشور و نظام اسلامی دارد.
این روزها که به چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر منتهی می‌شود، مروری بر دوره‌های گذشته این جشنواره خواهیم داشت؛ با ما همراه باشید.
دوره سی و پنجم جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از دوازدهم تا بیست‌ودوم بهمن ۱۳۹۵ به دبیری محمد حیدری، توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار شد؛ از آبان ۱۳۹۵ و تنها سه ماه مانده به آغاز جشنواره وزیر فرهنگ جدید کار خود را در وزارتخانه شروع کرد، اما این تغییر موجب جابه‌جایی رئیس سازمان سینمایی و دبیری جشنواره نشد و ایوبی و حیدری در مقام‌های خود ماندند، تغییر وزیر البته تبعاتی داشت که بیشتر در انتخاب هیئت داوران و حاشیه‌های برگزاری جشنواره، دیده می‌شد.
در این دوره دو تغییر اتفاق افتاد؛ اول ادغام فیلم‌های بخش نگاه نو یعنی فیلم اولی‌ها با بخش سودای سیمرغ یعنی مسابقه اصلی سینمای ایران، بود. تغییر دوم افزایش تعداد فیلم‌های حاضر در جشنواره بود؛ پوستر جشنواره سی‌وپنجم نیز مانند دوره قبل، ادای دین به یک سینماگر فقید بود و این بار نوبت به علی حاتمی، کارگردان صاحب‌نام سینما یا به عبارتی سعدی سینمای ایران رسیده بود تا چهره‌اش دستمایه طراحی پوستر واقع شود.
جوایز بخش اصلی
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم: ماجرای نیمروز (سیدمحمود رضوی)
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی: وحید جلیلوند (بدون تاریخ بدون امضا)
- سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: ماجرای نیمروز
- دیپلم افتخار برای بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: خوب بد جلف
- تقدیر (و جایزه) برای بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: آباجان
- سیمرغ ویژه هیئت داوران: علیرضا داوودنژاد (فراری)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه: کامبوزیا پرتوی (فراری)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن: لیلا حاتمی (رگ خواب)؛ مریلا زارعی (زیر سقف دودی)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد: محسن تنابنده (فراری)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل مرد: نوید محمدزاده (بدون تاریخ بدون امضا)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مکمل زن: ثریا قاسمی (ویلایی‌ها)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری: هومن به‌منش (تابستان داغ)
- سیمرغ بلورین بهترین تدوین: سهراب خسروی (تابستان داغ)
- سیمرغ بهترین بلورین بهترین موسیقی: کریستف رضاعی (نگار)
- سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری: سید علیرضا علویان (بدون تاریخ بدون امضا)
- سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری: پرویز آبنار (فراری)
- سیمرغ بهترین طراحی صحنه و لباس: بهزاد جعفری طادی (ماجرای نیمروز)
- سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی: ایمان امیدواری (زیر سقف دودی)
- سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی: آرش آقابیک (خفگی؛ رگ خواب)
- سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های بصری: مهدی قاسمی (ویلایی‌ها)
دوره سی و ششم جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۹۶ به دبیری ابراهیم داروغه‌زاده، توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار شد؛ سیدرضا صالحی امیری تنها یک سال در وزرات فرهنگ و ارشاد ماند و مرداد سال ۹۶، پس از انتخابات ریاست جمهوری و شروع به کار دولت دوازدهم، عباس صالحی جایگزین او شد که تا پایان دهه ۹۰ هم در این جایگاه ماند. با تغییر وزیر، رئیس سازمان سینمایی و دبیر جشنواره هم تغییر کرد و ابراهیم داروغه‌زاده مسئول برگزاری این رویداد شد.
برای اولین بار در این دوره طی یک مراسم، با حضور همه تهیه‌کنندگان و کارگردان‌های حاضر در جشنواره، قرعه‌کشی صورت گرفت تا برنامه‌زمانبندی پخش فیلم‌ها در کاخ جشنواره مشخص شود، دفتر جشنواره برای از بین رفتن سوتفاهم‌ها و حاشیه‌هایی که در دوره‌ی پیش به دلیل پخش برخی فیلم‌ها در روزها و سانس‌های پایانی اتفاق افتاده بود، این تصمیم را اجرایی کرد.
از سویی با اینکه در دور گذشته، بخش نگاه نو و هنر و تجربه از جشنواره حذف شده بود و دیگر بخشی به این نام وجود نداشت، اما در دوره‌ی سی و ششم، یک جایزه بهترین فیلم اول و یک جایزه هنر و تجربه اهدا شد. رسم استفاده از تصویر یک بازیگر بر پوستر جشنواره در این دوره، از میان رفت.
جوایز بخش اصلی
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم: تنگه ابوقریب (سعید ملکان)
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی: ابراهیم حاتمی‌کیا (به وقت شام)؛ بهرام توکلی (تنگه ابوقریب)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: مغزهای کوچک زنگ‌زده (هومن سیدی)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم با نگاه ملی: سرو زیر آب (سید حامد حسینی)
- جایزه ویژه هیئت داوران: پیمان معادی (بمب؛ یک عاشقانه)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه: کامبوزیا پرتوی (کامیون)؛ هومن سیدی (مغزهای کوچک زنگ‌زده)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد: امیر جدیدی (عرق سرد و تنگه ابوقریب)
- دیپلم افتخار برای نقش اول مرد: امین حیایی (شعله‌ور)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن: سارا بهرامی (دارکوب)
- سیمرغ بلورین بهترین نقش مکمل مرد: جمشید هاشم‌پور (دارکوب)
- سیمرغ بلورین بهترین نقش مکمل زن: سحر دولتشاهی (چهارراه استانبول و عرق سرد)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری: علیرضا زرین‌دست (سرو زیر آب)
- سیمرغ بلورین بهترین تدوین: بهرام دهقان و محمد نجاریان (عرق سرد)
- سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن: کارن همایونفر (به وقت شام)
- سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری: رشید دانشمند (تنگه ابوقریب)
- سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری: علیرضا علویان (به وقت شام، مغزهای کوچک زنگ‌زده)
- سیمرغ بلورین بهترین طراحی لباس: سارا خالدی‌زاده (بمب؛ یک عاشقانه)
- سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه: عباس بلوندی (سرو زیر آب)
- سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی: سعید ملکان (تنگه ابوقریب)
- سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی: محسن روزبهانی (تنگه ابوقریب)
