به گزارش نبض وطن، زمانی که به تاریخچه فرهنگ و هنر این ایران در دوران قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی می‌اندازیم، شاهدیم که تولیدات سینمای ایران پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی به‌غیر از چند فیلم از معدود فیلم‌سازان شناخته‌شده، سینمای درخشانی نبود و موضوعاتی که دستمایه فیلم‌ها قرار می‌گرفت، اغلب موضوعات سخیف و بی‌ارزشی بود که کلیت سینما را زیر سوال می‌برد، به همین دلیل این ذهنیت پس از انقلاب وجود داشت که با شکل‌گیری حکومت اسلامی سینما دیگر جایگاهی در ایران نخواهد داشت و درِ سینماها بسته خواهد شد، اما حضرت امام (ره) بعد از ورود تاریخی خود به کشور و در آن سخنرانی باشکوه خود در بهشت زهرا (س) به اهمیت جایگاه سینمای ایران اشاره کردند.
در شرایطی که بسیاری از رهبران سیاسی در چنین موقعیتی تنها از سیاست حرف می‌زنند، امام خمینی (ره) درباره مسئله فرهنگ به‌ویژه سینما سخن گفتند که این بیانگر بینش عمیق و نگاه ویژه ایشان به حوزه فرهنگ بود که در این باره فرمودند: «ما با سینما مخالف نیستیم، ما با فحشاء مخالفیم.»
این روزها هنردوستان و مسئولان فرهنگی کشور خود را برای بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور که چهل‌ودومین سال حیات خود را طی می‌کند، آماده می‌کنند؛ رویدادی که اولین دوره آن در سال ۱۳۶۱ یعنی درست در میان بحبوحه جنگ و درست چهار سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور کار قرار گرفت و این امر نشان از اهمیت فرهنگ و هنر در تاریخ کشور و نظام اسلامی دارد.
این روزها که به چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر منتهی می‌شود، مروری بر دوره‌های گذشته این جشنواره خواهیم داشت؛ با ما همراه باشید.
اعطای سیمرغ طلای نیم کیلویی به فیلمی با ۱۵ کارگردان در فجر بیست‌وپنجم
دوره بیست و پنجم جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۸۵ به دبیری علیرضا رضاداد، توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار شد و اتوبوس شب (کیومرث پوراحمد)، اخراجی‌ها (مسعود ده‌نمکی)، اقلیما (محمدمهدی عسگرپور)، بچه‌های ابدی (پوران درخشنده)، پاداش سکوت (مازیار میری)، پارک‌وی (فریدون جیرانی)، خون بازی (رخشان بنی اعتماد)، دست‌های خالی (ابوالقاسم طالبی)، رئیس (مسعود کیمیایی)، روز سوم (محمدحسین لطیفی)، سنتوری (داریوش مهرجویی)، مصائب دوشیزه (سید مسعود اطیابی) و مینای شهر خاموش (امیر شهاب رضویان) از مهم‌ترین فیلم‌های این دوره از جشنواره بودند.
یک اتفاق ویژه در این دوره، اهدای یک سیمرغ بلورین با وزن ۵۵۰ گرم به فیلم «فرش ایرانی» بود؛ این فیلم به همت رضا میرکریمی و به کارگردانی ۱۵ کارگردان مشهور سینمای ایران، ساخته شد. «فرش ایرانی» فیلمی اپیزودیک درباره دیدگاه هریک از کارگردان‌ها درباره قالی و میراث ماندگار آن است.
جوایز بخش اصلی
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم: روز سوم (علیرضا جلالی)
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی: محمدحسین لطیفی (روز سوم)
- جایزه‌ی ویژه‌ی هیأت داوران: محمدحسین لطیفی (روز سوم)
- جایزه‌ی ویژه‌ی هیأت داوران: امیرشهاب رضویان (مینای شهر خاموش)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه: رخشان بنی‌اعتماد، فرید مصطفوی، محسن عبدالوهاب و نغمه ثمینی (خون‌بازی)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد: بهرام رادان (سنتوری)
- دیپلم افتخار برای بازیگر نقش اول مرد: خسرو شکیبایی (اتوبوس شب)
- تقدیر: عزت‌الله انتظامی (مینای شهر خاموش)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن: باران کوثری (خون‌بازی و روز سوم)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری: حمید خضوعی ابیانه (پابرهنه در بهشت)
- سیمرغ بلورین ویژه‌ی هنر و تجربه: محمود کلاری (خون‌بازی)
- سیمرغ بلورین بهترین تدوین: سپیده عبدالوهاب (خون‌بازی)
- دیپلم افتخار برای تدوین: محمدعلی سجادی (مخمصه)
- سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن: داریوش تقی‌پور (مینای شهر خاموش)
- دیپلم افتخار برای موسیقی متن: کامبیز روشن‌روان (بچه‌های ابدی)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد: افشین هاشمی (پابرهنه در بهشت)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن: پانته‌آ بهرام (بچه‌های ابدی)
- سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و لباس: محسن نوروزی (روز سوم)
- سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی: مهرداد میرکیانی (خون‌بازی)
- سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری: حسن زاهدی و داریوش صادق‌پور (پابرهنه در بهشت)
- سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه: محسن روزبهانی و علاءالدین پژهان (قاعده‌ی بازی)
- جایزه‌ی ویژه‌ی سینمای ملی ایران (برای نگاه ملی): فرش ایرانی (کار گروهی ۱۵ تن از کارگردانان برجسته‌ی ایران) به تهیه‌کنندگی سید رضا میرکریمی
- تقدیر: وحید موسائیان (سرزمین گمشده)
- تقدیر: منوچهر طیاب (دریای پارس)
- تقدیر: محمدرضا اصلانی (خاطرات پیرمرد ۷۵ ساله)
- تقدیر: تک درخت‌ها (سعید ابراهیمی‌فر)
- تقدیر: مینای شهر خاموش (امیرشهاب رضویان)
- تقدیر: روز سوم (محمدحسین لطیفی)
جابجایی داوران و سیمرغ فیلم مردمی در فجر بیست‌وششم
دوره بیست و ششم جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۸۶ به دبیری مجید شاه‌حسینی، توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار شد و آتش سبز (محمدرضا اصلانی)، آواز گنجشک‌ها (مجید مجیدی)، باد در علفزار می‌پیچد (خسرو معصومی)، به همین سادگی (رضا میر کریمی)، خواب زمستانی (سیامک شایقی)، دایره‌زنگی (پریسا بخت آور)، در میان ابرها (روح‌الله حجازی)، شب (رسول صدر عاملی)، فرزند خاک (محمدعلی آهنگر)، کنعان (مانی حقیقی)، محیا (اکبر خواجویی) و همیشه پای یک زن در میان است (کمال تبریزی) از مهم‌ترین فیلم‌های این دوره از جشنواره بودند.
از این دوره کارت‌های خبرنگاران و حاضران در سینمای رسانه دارای بارکد شد که دیجیتالی شدن کارت‌ها امکان حضوروغیاب را مهیا کرد و از سویی جابه‌جایی فیلم‌ها در این دوره انتقادات بسیاری را به همراه داشت؛ فیلم «خاک آشنا» به دلیل مشکلات ممیزی حذف و «انتهای زمین» جایگزین آن شد و همچنین فیلم «صدسال به این سال‌ها» اجازه نمایش در جشنواره را پیدا نکرد.
در این دوره اسامی داوران دو بخش از جشنواره بعد از اعلام اسامی‌شان تغییر کردند؛ فیلم «کنعان» به‌عنوان منتخب تماشاگران بخش بین‌الملل انتخاب شد اما به‌عنوان مهمان‌نوازی سیمرغ این بخش به فیلم آمریکایی «۱۴۰۸» تعلق گرفت.
جوایز بخش اصلی
- سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه ملی: فرزند خاک (سید احمد میرعلایی)
- پلاک طلایی سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی: هفت رخ فرخ ایران (حسین حضرتی و فرزین رضائیان)
- سیمرغ بلورین ویژه تماشاگران: همیشه پای یک زن در میان است (کمال تبریزی)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم: به همین سادگی (سیدرضا میرکریمی)
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی: مجید مجیدی (آواز گنجشک‌ها)
- دیپلم افتخار کارگردانی: خسرو معصومی (باد در علفزار می‌پیچد)
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه: سیدرضا میرکریمی و شادمهر راستین (به همین سادگی)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد: امین حیایی (شب)
- دیپلم افتخار برای بازیگر نقش اول مرد: شهاب حسینی (محیا)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن: هنگامه قاضیانی (به همین سادگی)
- سیمرغ ویژه‌ی هیأت داوران برای یک عمر دست‌آورد فنی و هنری: علیرضا زرین‌دست
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری: حسین جعفریان (دیوار)
- سیمرغ بلورین بهترین تدوین: حسن حسندوست (آواز گنجشک‌ها)
- سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن: حسین علیزاده (آواز گنجشک‌ها)
- سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری: ایرج شهزادی (آتش سبز)
- سیمرغ بلورین طراحی صحنه و لباس: ژیلا مهرجویی و شعله نواب تهرانی (آتش سبز)
- سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه: حسین طلابیگی (پرچم‌های قلعه‌ی کاوه)
- سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی: سعید ملکان (آواز گنجشک‌ها)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن: مهتاب نصیرپور (فرزند خاک)
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد نقش مکمل: محسن تنابنده (استشهادی برای خدا)
- لوح سپاس و پلاک طلایی سیمرغ از نگاه ملی: آتش سبز
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول جشنواره: در میان ابرها (سید روح‌الله حجازی)
